منطقه 12 شهرداری تهران از قدیمی ترین مناطق تهران میباشد که در مرکز شهر قرار گرفته است. این منطقه از شمال به خیابان انقلاب، از غرب به خیابان حافظ و وحدت اسلامی، از جنوب به خیابان شوش و از شرق به خیابان هفده شهریورمحدود شده است.
در منطقه 12 تهران بناهای تاریخی بسیاری از دوران قاجار و پهلوی اول به جای مانده است. همچنین وجود مراکز سیاسی همچون ساختمان مجلس شورای اسلامی، وزارتخانه ها،دادگستری استان تهران، سفارتخانه های برخی از کشورها مانند روسیه و آلمان، موقعیت ویژه ای را در این منطقه بوجود آورده است.
بازار بزرگ تهران، بازار مولوی، مراکز خرید در لاله زار، فردوسی، سعدی و ... بزرگ ترین مراکز خرید پوشاک، خوراک، وسایل خانه و روشنایی و ... در شهر تهران هستند.
دروازه شمیران (شمرون) یکی از قدیمی ترین محله های تهران میباشد. در گذشته، پیرامون شهر حصاری قرار داشت که یکی از ورودی های شهر دروازه شمیران بوده است. این دروازه در گذشته درانتهای خیابان پامنار قرار داشت اما در زمان ناصرالدین شاه با تخریب این حصار برای توسعه شهری، دروازه شمیران تخریب و مجددا در مکان کنونی آن در انتهای پل چوبی در خیابان بهارستان احداث شد. اکنون محله دروازه شمیران از شمال به خیابان انقلاب، از شرق به خیابان 17 شهریور، از جنوب به خیابان مجاهدین اسلام و از غرب به خیابان بهارستان (ابن سینا) محدود شده است. با وجود آپارتمان های نوساز، همچنان این محله بافت شهری قدیمی خود را با خانه های ویلایی و خیابان های کم عرض، حفظ کرده است.
فردوسی محله ای در شمال غرب منطقه 12 تهران با محوریت خیابان فردوسی است. این محله از شمال به خیابان انقلاب، از غرب به خیابان حافظ، از جنوب به خیابان امام خمینی (سپه)، و از شرق به خیابان سعدی محدود میشود. وزارت امور خارجه در خیابان سی تیر و سفارتخانه های کشور های روسیه و آلمان در این محله قرار گرفته اند. خیابان شمالی- جنوبی فردوسی از میدان فردوسی آغاز و به میدان توپخانه منتهی میشود. این خیابان بورس کیف و کفش های چرمی است. خیابان منوچهری و کوچه برلین نیز از مراکز خرید شهر تهران بشمار میرود. برخی ابنیه تاریخی و موزه های مهم مانند موزه جواهرات ملی، موزه بانک ملی، موزه ملی ایران، موزه آبگینه و سفالینه های ایران و ... در این محله قرار گرفته اند.
خیابان لاله زار یکی از قدیمی ترین خیابان های تهران است که به دستور ناصرالدین شاه احداث شد. از میدان توپخانه تا خیابان جمهوری، خیابان لاله زار اصلی و قدیمی شناخته میشود و حدفاصل خیابان انقلاب و جمهوری که بعد ها ساخته شد لاله زار نو نامگذاری شده است. این خیابان در گذشته بسیار پر رفت و آمد بود و به دلیل وجود سالن های سینما، تئاتر و آواز متعدد، محلی برای گذراندن اوقات فراعت بشمار میرفت. بعد ها در زمان رضاخان این خیابان به محلی برای مشاهده جدیدترین مدهای روز لباس زنان و مردان مبدل گشت. اکنون این خیابان مرکز خرید لوازم و وسایل روشنایی میباشد.
ایران از محله های قدیمی با محوریت خیابان ایران (عین الدوله) در منطقه 12 شهرداری تهران میباشد که از شمال به خیابان مجاهدین اسلام، از شرق به خیابان بهارستان و مصطفی خمینی، از جنوب به خیابان امیر کبیرو از شرق هفده شهریور محدود شده است. ساختمان مجلس شورای اسلامی در شمال غربی این محله قرار گرفته است.
محله سنگلج از شمال به خیابان امام خمینی، از غرب به خیابان وحدت اسلامی، از جنوب به خیابان مولوی و از شرق به خیابان خیام محدود شده است. در شمال محله پارک شهر قدیمی ترین پارک شهر تهران قرار گرفته است. در شمال محله سنگلج سردر باغ ملی در خیابان سپه (امام خمینی) و در شمال شرق میدان حسن آباد (هشت گنبد) قرار دارد. تئاتر سنگلج در خیابان بهشت از قدیمی ترین سالن های تئاتر تهران میباشد که هنوز پابرجاست.
آبشار محله ای در شرق منطقه 12 تهران است که قدمت آن به سلطنت قاجار بازمیگردد. این محله از شمال به خیابان امیرکبیر، از غرب به خیابان ری، از جنوب به بزرگراه محلاتی و از شرق به خیابان هفده شهریور منتهی میشود. خیابان شیرازی و موسوی از خیابان های اصلی محله هستند. دروازه دولاب که یکی از دروازه های تهران قدیم میباشد، در ابتدای خیابان ری امروزی قرار داشت.
پامنار از محله های قدیمی تهران میباشد که از شمال به خیابان امیر کبیر و میدان توپخانه، از غرب به خیابان خیام، از جنوب به خیابان پانزده خرداد و از شرق به خیابان مصطفی خمینی محدود است. پامنار، سعدی، ناصر خسرو، صور اسرافیل، باب همایون از خیابان های معروف این محله هستند. در کوچه ها و خیابان های کم عرض این محله مغازه های خرید لوازم بهداشتی آرایشی، جواهر سازی، اسباب بازی و ... متعددی وجود دارد. بین خیابان های پانزده خرداد و صور اسرافیل، مجموعه کاخ موزه گلستان، ساختمان دادسرای انقلاب اسلامی، رادیو تهران و وزارت اقتصاد و دارایی قرار گرفته است.
بازار تهران یک از محله های قدیمی تهران است که قدمت آن به دوران صفویه بازمیگردد. بازار تهران مهم ترین مرکز اقتصادی و تجاری شهر دارای بازارچه ها متعدد و گوناگونی دارد که مرکز عمده فروشی و معاملات کلان پایتخت میباشد. بازار تهران از شمال به خیابان پانزده خرداد، از غرب به خیابان خیام، از جنوب به خیابان مولوی و میدان محمدیه و از شرق به خیابان مصطفی خمینی محدود شده است.
محله مولوی یکی از قدیمی ترین محله های تهران است که از شمال به خیابان مولوی، از غرب به خیابان خیام، از جنوب به خیابان شوش و از شرق به خیابان ری منتهی میشود. حد فاصله بین میدان محمدیه و میدان قیام در خیابان مولوی و خیابان های متقاطع آن بازارچه مولوی قرار دارد. در خیابان صاحب جم در شرق محله کارونسرای قدیمی خانات و در خیابان شوش در ضلع جنوبی محله دروازه غار یکی از دروازه های ورودی تهران قدیم، قرار دارد. محله مولوی دارای سه بوستان بزرگ هرندی، بهاران و شوش است.
کوثر محله ای نسبتا کوچک در جنوب شرقی منطقه 12 تهران میباشد که از شمال به خیابان خراسان، از شرق به خیابان هفده شهریور، از جنوب به خیابان شوش و از غرب به خیابان ری محدود شده است. در شمال شرق محله میدان خراسان قرار دارد که در تلاقی خیابان های هفده شهریور، خراسان و بزرگراه خاوران قرار دارد که در گذشته یکی از دروازه های شهر تهران بشمار می رفت.
خانی آباد یکی از محله های قدیمی تهران است که شکل گیری آن به زمان قاجاریه باز میگردد. این محله از شمال به خیابان مولوی، از غرب به خیابان وحدت اسلامی، از جنوب به خیابان شوش و از شرق به خیابان خیام محدود شده است. . تختی معروف ترین خیابان محله است.در ضلع جنوبی محله، خیابان شوش امروزی، دروازه خانی آباد قرار داشت. امروزه اغلب خانه های قدیمی محله تخریب و به جای آنها آپارتمان های نوساز بنا شده است.
این مطلب پیوسته در حال بروزرسانی است - آخرین ویرایش 22 اسفند 1398
مناطق 22 گانه تهران